​

Avropa Qarşılıqlı Hüquqi Yardıme 

​

Avropa Şurası çərçivəsində 20 aprel 1959-cu ildə Strasburqda imzalanmış Cinayət İşləri üzrə Qarşılıqlı Yardım haqqında Avropa Konvensiyası Razılığa gələn Dövlətlərin cinayətləri araşdırmaq və mühakimə etmək üçün cinayət işlərində bir-birinə mümkün olan ən geniş hüquqi yardımı göstərməyi nəzərdə tutur. optimal şəraitdə. Konvensiyanın 26-cı maddəsinə əsasən, Fransa və İsveçrə ikitərəfli razılaşmaya əl atıblar.    

​

32 ölkədə qüvvədə olan mətn, ilk növbədə, qarşılıqlı hüquqi yardımın ən geniş yayılmış vasitəsi olan vəsatət məktublarına aiddir. Bunlar "təlimat funksiyalarına cavabdeh olan orqanın başqa bir orqana istəmədiyi və ya həyata keçirə bilmədiyi müəyyən məlumat aktlarını həyata keçirmək üçün verdiyi missiyalar" kimi müəyyən edilir. Beləliklə, Konvensiya (maddə 3) müəyyən edir ki, sorğu edilən dövlət “ərizəçinin məhkəmə orqanları tərəfindən ona ünvanlanacaq cinayət işi ilə bağlı vəsatət məktublarını öz qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş formalarda icra etməyi öhdəsinə götürür. məqsəd təhqiqat aktlarını həyata keçirmək və ya sübut, fayl və ya sənədləri çatdırmaqdır". 

​

Bununla belə, Konvensiyanın 5-ci maddəsi hər hansı Razılığa gələn dövlətə obyektlərin axtarışı və ya götürülməsi məqsədilə Sorğu Məktublarının icrasını müəyyən şərtlərə riayət etmək hüququnu özündə saxlamağa səlahiyyət verir. 

Müqavilənin məzmunu qarşılıqlı yardımın digər formalarını da əhatə edir: 

- hüquqi sənədlərin çatdırılması - xüsusilə cinayət işi kontekstində cinayət qeydlərindən çıxarışlar; 

- şahidlərin, ekspertlərin və təqsirləndirilən şəxslərin gəlməsi ilə bağlı prosessual sənədlərin və ya məhkəmə qərarlarının verilməsi və ya qarşılıqlı yardım; 

- Konvensiyanın 21-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş təqib məqsədləri üçün denonsasiya, hansı ki, dövlətə sorğu edən ölkədə cinayət törətmiş, sonra sorğu edilən ölkədə sığınacaq tapacaq şəxsə qarşı digər Razılığa gələn Dövlətə müraciət etmək imkanı verir. o, məsələn, həmin Dövlətin vətəndaşı olsaydı, ekstradisiya edilə bilməzdi.

 

Konvensiyanın 15-ci maddəsi (V başlıq) həmçinin göstərir ki, sorğu məktubları birbaşa məhkəmə orqanından məhkəməyə göndərilə bilən fövqəladə hallar istisna olmaqla, Ədliyyə Nazirliyindən Ədliyyə Nazirliyinə ünvanlanır._cc781905- 5cde-3194-bb3b-136bad5cf58d_

Nəhayət, yardım göstərməkdən imtina əsaslandırılmalıdır (maddə 19).

 

 

Sorğular yazılı şəkildə edilir, birbaşa milli məhkəmə orqanları tərəfindən ötürülür və icra edilir. 

Həbs edilmiş şəxslərin müvəqqəti köçürülməsi və ya tranziti və məhkumluq bildirişlərinin göndərilməsi ilə bağlı sorğular Birlik ölkələrinin mərkəzi orqanlarından keçməlidir. 

​

Təcili hallarda sorğular İnterpol və ya Avropa İttifaqı haqqında Müqavilənin qaydalarına uyğun olaraq hər hansı digər səlahiyyətli təşkilat vasitəsilə edilə bilər. 

 

Yardım tələb edilən İttifaq ölkəsi (sorğu edilən ölkə) sorğu verən İttifaq ölkəsi (sorğu edən ölkə) tərəfindən göstərilən rəsmiyyətlərə və prosedurlara əməl etməli və bu tələbləri nəzərə almaqla mümkün qədər tez həyata keçirməlidir. son tarixlər mümkün qədər yaxşı göstərilmişdir. 

 

Prosessual sənədlərə gəldikdə, İttifaqın ölkələri İttifaqın başqa ölkəsinin ərazisində olan şəxslərə onlar üçün nəzərdə tutulmuş sənədləri birbaşa poçt vasitəsilə göndərirlər. Bəzi hallarda sorğu edilən ölkənin səlahiyyətli orqanları bu sənədlərin göndərilməsinə görə məsuliyyət daşıyırlar. 

 

İttifaq ölkəsinin ədliyyə orqanı və ya mərkəzi orqanı İttifaqın digər ölkəsinin polisi və ya gömrük orqanı ilə, yaxud icraatla bağlı qarşılıqlı yardım haqqında sorğular olduqda, digər dövlətin inzibati orqanı ilə birbaşa əlaqə yarada bilər. AB ölkəsi.

  Birlik ölkələri cəza və ya rəftar alan orqanın məsuliyyət daşıdığı cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutulan əməllər və inzibati xətalar haqqında məlumatları kortəbii şəkildə paylaşa bilər.

 

Qarşılıqlı yardımın xüsusi formaları

• Birliyin başqa bir ölkəsində tapılmış oğurlanmış əşyalar sahibinə qaytarılması üçün sorğu edən ölkəyə təqdim edilir. 

• Sorğu edən ölkənin ərazisində saxlanılan şəxs hakimiyyət orqanlarının razılığı ilə istintaqın aparıldığı ölkəyə müvəqqəti köçürülə bilər. Ölkələrdən biri tələb edərsə, müvafiq şəxsin razılığı onların köçürülməsi üçün zəruri şərt olacaqdır. 

• Şahid və ya ekspert digər Aİ ölkəsinin məhkəmə orqanları tərəfindən videokonfrans vasitəsilə dinlənilə bilər, əgər bu sorğu edilən ölkənin fundamental prinsiplərinə zidd deyilsə və bütün iştirakçı tərəflər razılığa gəlsə._cc781905-5cde -3194-bb3b-136bad5cf58d_

• Nəzarət edilən çatdırılmalara ekstradisiyaya səbəb ola biləcək cinayətlərlə bağlı cinayət araşdırmaları kontekstində başqa Aİ ölkəsinin ərazisində icazə verilir.

• İki və ya daha çox ölkə öz aralarında bağlanmış ümumi razılaşma əsasında müəyyən məqsəd və məhdud müddət üçün birgə təhqiqat qrupu yarada bilər.

• Təhqiqatlar həmçinin milli qanunvericiliyə və prosedurlara uyğun gəlmək şərti ilə məxfi və ya qondarma şəxsiyyətlə fəaliyyət göstərən agentlər tərəfindən aparıla bilər. 

• Telekommunikasiyalar İttifaqın bu ölkəsində bunu etmək üçün təyin edilmiş digər Birlik ölkəsinin səlahiyyətli orqanının tələbi ilə ələ keçirilə bilər.